o przyjaźni

Dawno wybrzmiały już echa dyskusji n.t. książki Domosławskiego o Kapuścińskim... ale jako, że jestem świeżo po lekturze – kilka myśli, coby nie uciekło w niepamięć:

otóż rzeczywiście – po przeczytaniu książki zmieniło mi się patrzenie na Kapuścińskiego – inny jest jego obraz w moich oczach – i chyba ani lepszy ani gorszy... ani bardziej prawdziwy. Bo zdaję sobie sprawę z tego, że "prawda o Kapuścińskim" jest przefiltrowana przez autora biografii... A mam wrażenie, że Domosławski założył sobie parę szczególnych filtrów. Tak sądzę. I choć wykonał potężną dziennikarską robotę jakąś tendencyjność jednak widać...

po pierwsze jest to tedencja do zrobienia z Kapuścińskiego totalnego konfabulanta i , że tak powiem- szukania dziury w całym, po drugie chciał Domosławski pokazać gościa nie tyle umoczonego we współpracy z dawną władzą i ustrojem PRL , co przez ten ustrój do głębi ukształtowanego, po trzecie mam wrażenie że chciał Domosławski w imię "prawdy" pokazać w swojej książce wiele negatywnych cech pisarza, jego wad i słabości, nie pokazując dla równowagi pozytywów (albo nie chciał, albo uznał, że tych było już wiele w innych publikacjach). Pokazując te słabości wchodzi na tereny bardzo intymne ... posługując się często domysłami i niedomówieniami - rzeczywiście – trochę na poziomie prasy brukowej – i tu zgadzam się z krytykami Domosławskiego i jego "dzieła", i z porównaniami do książki Zyzaka o Wałęsie. Mechanizmy są w każdym bądź razie podobne. No ale osiągnął Domosławski to , że będę patrzył na Kapuścińskiego z pewną taką ostrożnością.

* * *

Ale tak naprawdę to chciałem napisać o przyjaźni. Bo i we wstępie i w zakończeniu swojej książki Domosławski o swojej przyjaźni z Kapuścińskim pisze, w tekście też można znaleźć kilka odwołań – jednak w powyższym kontekście dziwi mnie to całe dzieło ... Bo tak nie pisze przyjaciel. Nie w takim tonie.

I w związku z powyższym zacząłem się zastanawiać: o co chodzi w przyjaźni?

I kilka refleksjii – luźnych i nieuporządkowanych...

pierwsza myśl: relacja przyjaźni wiąże się z otwarciem – przed przyjacielem otwieram serce, duszę, mówię mu o rzeczach, którym nie powiedziałbym innym, dzielę się rozterkami, wątpliwościami, mówię również o swoich wadach (które normalnie człowiek stara się jednak ukryć , zatuszować).... otwartość – bo przed przyjecielem jest się bardzo prawdziwym.... autentycznym, nie stawia się granic – jak w ogólnych relacjach – a jeżeli są granice to jest ich o wiele mniej – przyjaźń zasadza się na zaufaniu i szacunku, przyjaciel bowiem jest powiernikiem, z którym gdy rozmawiam – ufam, że nie wykorzysta tego co mówię ani przeciwko mnie ani w swoim interesie... zaufanie wiąże się z odpowiedzialnością drugiej strony...

bo przyjaźń to więź szczególna – Goleman pisze o pętli emocjonalnej, swoistym przepływie emocji, który zaczyna się w mojej głowie kończy w umyśle drugiej osoby – przyhodzą mi tu na myśl takie pojęcia jak współodczuwanie, solidarność (o solidarności może jutro?).

i - last but not least – wchodząc w ten szczeglny rodzaj więzi emocjonalnej – człowiek po prostu ufa i ma przekonanie, że przyjaciel to ktoś komu na tobie zależy – zawsze pomoże i nigdy nie będzie przeciw tobie, chyba, że to "bycie przeciw" jest w twoim interesie – podoba mi się definicja pewnego amerykańskiego profesora psychologii :

" przyjaciel, to ktoś, kto widząc że jesteś pijany i bliski tego, by wejść na stół i zaśpiewać, dyskretnie odciągnie cię na bok, aby cię uchronić przed realizacją tego zamiaru"

jak w świetle tego co powyżej wypada Domosławski pisząc o przyjaźni z Kapuścińskim?

Moim zdaniem blado... bo jeżeli rzeczywiście był przyjacielem to pisząc swoją książkę bardzo się tej przyjaźni sprzeniewierzył.... w kazdym bądź razie –ja nigdy bym takiego – pożal się Boże – przyjaciela mieć nie chciał...

* * *

tu można prześledzić debatę o książce, tu wypowiedź, która jest bliska mojemu punktowi widzenia, a tu opinia żony pisarza